İsmet İnönü Harf Devrimi Amacı ( Hatıralar C.2 sf 223 ) .Merhaba sevgili arkadaşlar sosyal medyada bir çok resim dolaşıyor İsmet İnönü resminin yanında İsmet paşanın söylediği harf devriminin asıl amacı diye paylaştıkları bir söz var
“…Harf devriminin tek amacı ve hattâ en önemli amacı okuma yazmanın yaygınlaşmasını sağlama değildir. Devrimin temel gayelerinden biri yeni nesillere geçmişin kapılarını kapamak, Arap-İslâm dünyası ile bağları koparmak ve dinin toplum üzerindeki etkisini zayıflatmaktı. Yeni nesiller eski yazıyı öğrenemeyecekler, yeni yazı ile çıkan eserleri de biz denetleyecektik. Din eserleri eski yazıyla yazılmış olduğundan okunmayacak, dinin toplum üzerindeki etkisi azalacaktı”.
birde altına kaynak göstermişler.Kaynağa baktığınızda ise doğru olan yazılı metin şu şekilde ;
“…Harf inkılâbı bir okuma yazma kolaylığına bağlanamaz. …harf inkılâbının bizde tesiri ve büyük faydası, kültür değişmesini kolaylaştırmasıdır. İster istemez Arap kültüründen koptuk. Arap kültürünün ve Arap dilinin tesiri hakkında yeni nesiller bizim kadar fikir edinemezler. Bir misal olarak söylemek isterim: Benim çocukluğumda kültür sahibi adamlar Türk dilinin kifayetsizliğinden, eksikliğinden meyus olarak bahsederlerdi ve bunun için cemiyet içinde hem Türk diye bir millet olarak Araptan ayrılığı kaldırmalıydık, hem de ‘Sağlam bir dile kavuşmak maksadıyla Arapça’yı kabul etmeliydik’ derlerdi. Yani ‘Vaktiyle devleti kurarken ve Türk dilini yaparken Arap dilini kabul etmek doğru olacaktı’ görüşünü hararetle savunurlardı.
Anadolu’da ilk Türk devletini kuranların hepsi Türk Beyi olarak devlet başına geçmiş- ler ve millî hususiyetlerini muhafaza etmiş- lerdir. Sonra, Osmanlılar devrinde, edebiyat vesilesiyle dil ihtiyacı genişledikçe sanatı Arap dili üzerinde işlemek hevesi millî kültürü zayıflatmıştır. Bizim devrimizde Latin harflerine geçmek Türk dilini ve milli kültürü kurtarmak için esaslı bir etken olmuştur”.
İsmet Paşa hatıralarında harf inkılâbının dinî sebeplerle yapıldığına dair bir söz etmiyor; hattâ işin gerisinde senelerden buyana iddia edildiği gibi bir “okuma-yazma kolaylığının” da bulunmadığını, inkılâbın temelinde Türkçe’yi ve millî kültürü “kurtarmak” düşüncesinin yattığını söylüyor.
Sayfanın son cumlesine ne diyorsun?nasıl yorumluyorsunuz?ayni kapiya çıkar iddia edilenin bir cümlelik özeti gibi değil mi?
Öncelikle gecikme için kusura bakmayın lütfen işlerimin yoğunluğundan burayı unuttum. Sondaki cümlede kastedilen benim anladığım, kuran arapçası ile öğrenilen arap harfleriyle bile eski harflerin okunmayacağını söylüyor. Şuradan örnek vereyim ilk okuldan beri yazları hep kuran kursuna gidip kuranı arapça olarak çok iyi okuyordum ama osmanlıca bir metni belki kekeleyerek anca okuyordum.Kaldı ki devletimiz ücretsiz osmanlıca kursları veriyor öğrenmek isteyen kaç kişi osmanlıcayı 🙂